Groendaken
Een groendak verlengt de levensduur van een dak, heeft een isolerend effect en helpt tegen wateroverlast en droogte. Een waterdichte dakbedekking met Mastersytems is een geschikte basis voor de aanleg van extensieve groendaken.
Wat is een groendak
Een groendak is een dak waarvan het platte of het hellende deel hoofdzakelijk bestaat uit levende planten. Een belangrijke voorwaarde voor het plaatsen van een groendak is een wortelvaste en waterdichte dakafdichting.
Een dakafdichting met Mastersystems is daarvoor de geschikte oplossing. Het membraan kan in combinatie met een wortelwerende folie (PE van ≥ 0,4 mm met een overlap van minimum 1 meter) bovenop de afdichting geplaatst worden.
Extensieve groendaken of vegetatiedaken
Afhankelijk van het type beplanting en het concept, onderscheiden we verschillende soorten groendaken.
De variatie in groendaken is bijzonder groot, gaande van een bloementapijt over heidedaken of daken met heuse tuinen. De mogelijkheden zijn legio, maar heel veel is afhankelijk van het type en de sterkte van de dakconstructie.
Mastersystems en onze groendaksystemen Flor Depot en Instant Sedum zijn uitsluitend geschikt voor de aanleg van extensieve groendaken.
Dit type groendaken is voornamelijk begroeid met vetplanten (sedum) en kruiden. Deze daken vergen dan ook weinig onderhoud. Het is meteen ook de populairste vorm van groendaken. De opbouwhoogte is gering (tot 10 cm dik) en bevat een substraatlaag voor de vetplanten, de kruiden en de mossen. Het gewicht van de groendaksystemen Flordepot en Instant sedum bedraagt ongeveer 72 kg/m² (bij volledige verzadiging met regenwater).
Groendaken in opmars
Groendaken bestaan al sinds mensenheugenis: denk maar aan de beroemde hangende tuinen van Babylon uit de zesde eeuw vóór Christus. In Europa doken de eerste groendaken op in Scandinavië, waar graszoden op teelaarde werden aangebracht en als dakbedekking toegepast. In de jaren ’60 van de vorige eeuw herontdekte Duitsland de groendaken als een interessante optie om de natuur in de stad te introduceren. Sindsdien kwam het onderzoek naar groendaken op gang en is de aanleg ervan ook in België in opmars.
Voordelen van groendak
In stedelijke gebieden, waar de natuur heeft moeten plaatsmaken voor bakstenen en beton, kleurt dit type daken de stad opnieuw groen. Platte daken zijn vaak vergeten en niet-benutte ruimtes in de stad. Groendaken vullen deze opnieuw in en verruimen de bestaande leefoppervlakte met een esthetisch fraaie invulling. Hoe zien de groene voordelen van deze daken er precies uit?
1. Hogere levensduur voor het dak
Een groendak verhoogt de levensduur van de dakbedekking. De dakhuid wordt beschermd tegen de invloeden van direct zonlicht en van regen of hagel, het verkleint temperatuurschommelingen van het dak en het beschermt tegen externe beschadiging.
2. Gezondere en propere lucht
Groendaken werken luchtzuiverend. In de stad, waar veel uitlaatgassen zijn, is een groendak zeer bevorderlijk voor de luchtkwaliteit en voor de vermindering van fijnstof in de lucht. Het resultaat is een verlaging van de smog en een gezondere leefomgeving. Door het plaatsen van een groendak lever je een bijdrage aan de CO2-reductie omdat de plantjes CO2 absorberen.
3. Meer biodiversiteit
Een groendak kan bijdragen tot de verhoging van de verscheidenheid aan plant- en diersoorten. Een sedumdak is de voedselvoorziening voor talrijkenuttige insecten, want sedum is een drachtplant voor bijen en vlinders (het biedt nectar en stuifmeel). Door de keuze voor de juiste hoeveelheid substraat en een grote variëteit aan planten, wordt de biodiversiteit gestimuleerd.
4. Efficiënter waterbeheer en betere waterkwaliteit
Groendaken slaan regenwater op in planten en substraat en laten het terugkeren in de atmosfeer door verdamping. Dit zorgt voor een aanzienlijke ontlasting van het rioleringsstelsel, waardoor het overstromingsgevaar en de belasting van de waterzuiveringsinstallaties vermindert. Daarenboven vertraagt de afvoer van water bij regenbuien, want er ontstaat een buffereffect. Wanneer de regen op het groendak valt, wordt het in de verschillende lagen van het groendak opgeslagen zodat het water pas in een later stadium de afvoer bereikt en zo de regenwaterafvoersystemen ontlast.
5. Extra isolerend effect
Een groendak werkt energiebesparend: het bezit immers een uitstekende warmteregulerende functie. In de winter verliest de woning minder warmte en in de zomer blijft ze koeler. In de winter is de warmteregulering afhankelijk van de mate van vochtigheid van de verschillende opbouwlagen. In de zomer is de warmteregulatie optimaal, omdat de lagen droog zijn en ze hierdoor ook de warmte goed weerkaatsen. Een groen dak heeft een extra geluidsabsorberend vermogen. Niet alleen het lawaai van neerslag (zoals hagel) vermindert, maar ook omgevingsgeluiden (bijvoorbeeld van vliegtuigen) worden gedempt.
6. Hoger rendement van zonnepanelen
Het isolerend effect van een groendak is een extra troef in combinatie met zonnepanelen. Groendaken en zonnepanelen versterken elkaars werking, door de beperking van de oververhitting aan het oppervlak. Dat drukt het rendementsverlies van zonnepanelen, waardoor een eigenaar tweemaal wint: zijn dak is beter geïsoleerd en de zonnepanelen halen tot 5% meer rendement.
Vergunning nodig?
Een stedenbouwkundige vergunning is enkel nodig voor een intensief groendak en dan nog hoef je enkel in bepaalde situaties een vergunningsaanvraag te doen. Dat is het geval wanneer je het volume van het dak wil wijzigen of verhogen. Ook wanneer het groendak een verzadigd gewicht van meer dan 200 kg/m² of een substraatlaag van meer dan 20 cm heeft, is een vergunning nodig. Voor extensieve groendaken is nooit een vergunning nodig.
Omgekeerd kan het ook voorkomen dat steden of gemeenten verplichten om een groendak aan te leggen. De stad Antwerpen bijvoorbeeld liet reeds in 2011 in de bouwcode opnemen dat op nieuwe platte daken van minstens 20 m² een groendak verplicht is. Tegelijk krijg je ook een subsidie die kan oplopen tot 45 euro/m² voor groendaken die voorzien in waterbuffering en biodiverse beplanting. Antwerpen staat daarin niet alleen. Op premiezoeker kan je terecht voor een actueel overzicht van de subsidies die je op lokaal bestuursniveau kan aanvragen. Verder komen groendaken ook in aanmerking voor een renovatiepremie of een korting op je saneringsbijdrage.
Onze vijf tips:
- Groendaken zitten in de lift en sommige steden maken er zelfs een nieuwbouwverplichting van. Ga na welke regels in jouw stad of gemeente gelden.
- Voor groendaken kan je subsidies krijgen of een renovatiepremie aanvragen.
- Een vergunning is nooit nodig voor extensieve groendaken.
- Een belangrijke voorwaarde voor het plaatsen van een groendak is een wortelvaste en waterdichte EPDM-dakafdichting. Mastersystems is wortelvast in combinatie met een PE-folie van 0,4 mm en met een overlap van minimum 1 m.
- Een groendak in combinatie met zonnepanelen zorgt voor een hoger rendement.
